Black out - ostatniastacja.pl

A zatem, wiele się o tym mówi, ale szczerze mówiąc, niewiele się wie o czym...

Zanim więc powiem, czy rzucać się na ostatnie rolki papieru toaletowego, i czy w ogóle faktycznie na to, spróbuję przybliżyć nieco samo zagadnienie i jego tło. Robię tak dlatego, gdyż trafiłem już na identyczne, alarmistyczne posty w różnych miejscach fb, a to oznacza dla mnie tyle, że istnieje ryzyko, iż pojęcie i związana z nim panika mogą być wykorzystywane w działaniach z zakresu dywersji psychologicznej (mogą ≠ są). Nie będę robił tu analizy tematu, sygnalizuję tylko, że nie wszystko w sieci musi być bezwzględnie prawdą – tradycyjnie zachęcam do krytycznego spojrzenia na sprawę.

Nawet takie dyletanckie zestawienie jak to powyżej, pokazuje, że kierunków z których może zaatakować nas black out jest kilka, to zaś może powodować niepokój. Na bazie tego niepokoju mogą powstać, (w mojej ocenie powstają),  klikalne artykuły, które w momencie gdy podgrzeją ludność, wyciągną przed kamery polityków, a ci mimo, że ledwie poradzili sobie z fizyką w liceum, będą opowiadać „co tylko zachcesz”, a kamery załatwią już odpowiednią stymulację i polaryzację populacji.

Niestety, pomału już zaczynamy to obserwować. Temat pojawia się w mediach, liczebność grup i forum prepperskich gwałtownie wzrasta, podobnie jak aktywność nowych uczestników. Ci zaś pytają, a nie zadając sobie trudu choćby pobieżnego przejrzenia treści, pytają „od zera” – odpowiadanie po raz n-ty, na podstawowe pytania może frustrować, co z kolei powoduje napięcie, złość - suma to emocjonalny koktajl dysonansu, frustracji, napięcia i ostatecznie lęku (jeśli chcesz wiedzieć jaka jest różnica między strachem a lękiem, znajdziesz to tutaj)

Kiedy zdarza się, że słysze pytanie: „słuchaj czy będzie black out?” czasem pół żartem odpowiadam, „a co to jest?”, pytający wytrzeszczają oczy i mówią po namyśle „yyy, no jak prądu nie ma”. Czy na pewno tylko to?

Black out w psychologii to doświadczenie nagłej (kluczowe), czasowej, utraty świadomości. Ale w interesującym nas tu polu to sytuacja kiedy na danym terenie nagle z powodu awarii zasilania gasną wszystkie światła. Kluczowa jest tutaj  nagły i niekontrolowany przebieg oraz masowy efekt.

Nie można planować czegoś co jest nagłe, stąd w mojej ocenie w pytaniu „czy będzie black out?” jest błąd.

Tradycyjny z resztą.

Problemami na które nie mamy wpływu nie możemy zarządzać wprost – a przecież taki ja, zwykły Szary, nie mam wpływu na żaden z podanych wyżej czynników, nie mam też wpływu na to czy coś co pojawia się w sposób nagły i niespodziewany się pojawi. Z perspektywy kontroli nad sytuacją i bezpieczeństwem pytanie powinno dotyczyć zarządzania ryzykiem i konsekwencjami, a zatem brzmieć:

I jest to pytanie które warto zadać sobie na poziomach:

* mikro, czyli: co ja konkretnie mogę zrobić,

* makro, czyli co może zrobić państwo

To ważne, po to by ocenić, czy politycy nie snują opowieści z mchu i paproci, ale przede wszystkim dlatego żeby wiedzieć, czego po państwie można się spodziewać i... zacząć zarządzać ryzykiem.

Krzyk covidowy pokazał, że istnieje dość duże ryzyko działań chaotycznych, losowych, nie przemyślanych i nie przepracowanych - niestety piszę to z pewnym żalem i gorzkim „a nie mówiłem”…

Są jednak pewne zalety tego, co się wydarzyło – wiemy z jednej strony, że nie tylko nasi politycy tak zadziałali, wiemy także jak zadziałali politycy innych krajów w sytuacji nierozpoznanego jeszcze zagrożenia. Mam tutaj na myśli jasne potwierdzenie, kilku mądrości ludowych: „Koszula bliższa ciału”, „umiesz liczyć licz na siebie”, a konkretnym przykładem może być decyzja Niemiec o zatrzymaniu maseczek, które Austria kupiła sobie od Chin, a które miały mieć w Niemczech tylko przesiadkę.

Czy w sytuacji braku na swoim rynku Niemcy zdecydowaliby się sprzedawać energię sąsiadom? Chyba nie.

Zwłaszcza w kontekście tego, że zamykają właśnie, o ile kojarzę 6 elektrowni jądrowych (zgadza się **)?  W kontekscie tego, ze ich gazowa rura Nord wisi na włosku, a ta już położona jest przecież idealnym celem dla sabotażu.

Równolegle Rosja jest w przede dniu wojny z Ukrainą (jeśli ta wojna wybuchnie presja cen i dostępności surowców będzie ogromna, na już trzeba planować oszczedne gospodarowanie i zapasy - wg mnie luty marzec jest klluczowyi). Nie zapominajmy także, że dla Rosji surowce są lewarem i źródłem nacisku politycznego (oraz zysków).

Wracając do Niemców, myślę, że tak mogliby utrzymać sprzedaż, pod warunkiem, że brak sprzedaży by im zaszkodził, np. spowodował szkody w ich sieci, gospodarce lub perspektywach długofalowej współpracy – czy tak może być, ja tego nie wiem, nie jestem ekspertem, który ma dostęp do względnego kompletu informacji, nie jestem też jasnowidzem czy inną wróżką.

Jedno jest pewne, najpierw pomyślą o sobie i swoich obywatelach.

Polecam więc rozwadze starą prawdę: lepiej przygotować się trzy lata za wcześnie niż trzy minuty za późno.

1/ gasną światła, nie ma elektryczności

2/ bardzo szybko siada łączność komórkowa, gdyż nie każdy BTS (czyli stacja bazowa telefonii komórkowej) ma zasilanie zaprojektowane na podtrzymanie usług, czasem chodzi tylko o bezpieczne „zaparkowanie” takiej stacji. W rezultacie ilość stacji obsługujących „komórki” (czyli obszary kryte zasięgiem) spada. Mała liczba stacji obsługująca niezmienną ilość użytkowników (bo upraszczając to stacja szuka telefonu a nie telefon stacji) doprowadzi do przeciążenia – starsi użytkownicy telefonii mogą sobie przypomnieć sprawność sieci podczas imprez sylwestrowych jeszcze kilka lata temu – zasięg jest, ale ustanowienie połączenia niemożliwe, względnie, będą priorytety.

3/ jeżeli mamy do czynienia z black outem w makro skali, wysiądzie najprawdopodobniej także telefonia stacjonarna (jakkolwiek to odrębna sieć, ale ona też musi mieć swój prąd). A swoją drogą, widział ktoś gdzieś budki telefoniczne? – o sprzedaży poza kraj infrastruktury telekom nie będę pisał, pomysłodawcy i uczestnicy powinni być roztsrzelani, lub co najmniej doznać powikłań po operacji serca. Ale do wątku, porównując choćby z Niemcami mamy rewelacyjną jakość telefonii komórkowej, natomiast krytyczna infrastruktura stacjonarna u nas leży i nawet już nie kwiczy.

4/ Zaraz po tym zastygnie internet, nie będą działać komunikatory, facebook, insta, twitter czy inne tiktoki – dla niektórych ten moment już wyznacza początek apokalipsy.

5/ Na szczęście będzie działać radio… Ale znów najpewniej nie będzie to UKF (który wymaga wielu rozgłośni w różnych częściach kraju), tylko radio nadawane na LW (jak Program 1 Polskiego Radia).

Tutaj mamy dwa problemy, mikro i makro.

Poziom mikro – czyli, czy ja mam odbiornik umożliwiający odbiór w paśmie LW 225 kHz? Czy mamy jakieś urządzenie nasłuchowe? To możemy zabezpieczyć już dziś, na to mamy wpływ.

Kolejne problemy to już wynik braku elektryczności, w skrócie to brak ciepła w mieszkaniach, brak wody, problemy higieniczne (np. nieczystości i ścieki), brak dostaw, a w rezultacie problemy związane z bezpieczeństwem (np. grabieże i inne incydenty bezpieczeństwa)

Bardzo ważnym aspektem będzie zorientowanie się, czy brak elektryczności ma charakter lokalny, czy jest szerszy.

No i aspekt rezyliencji, czyli zdolności do odtworzenia stanu.

Proces można podzielić na III fazy, uwaga, terminy podaję szacunkowe, na podstawie artykułów, wpisów i innych informacji z sieci, wklejam pierwszy lepszy:

I - wznowienie usług w elektrowniach i sprawdzenie sieci (około tygodnia)***

II - odbudowa systemów telekomunikacyjnych (niewyszacowane, kilka dni)

W obu wypadkach w grę może wchodzić uszkodzenie fizyczne, uszkodzenia sprzętu oraz uszkodzenia logiczne.

III - faza wznowienia produkcji i łańcuchów dostaw

To co będzie działo się w okresie między II a końcem III fazy jest krytyczne. Bo jeżeli ludność będzie nieprzygotowana, braki, pragnienie i głód wyciągną z nas wiele zła.

Większość ludzi nie myśli o zapasach, nie ma też zapasów pozwalających utrzymać się dłużej niż 2-4 dni. Nie znam badań w Polsce na ten temat. Żyjemy w czasach przywilejów, do naszych domów dociera ciepło, mamy wodę, elektryczność, żywność produkowaną przez kogoś innego niż my sami, mamy ludzi, którzy strzegą naszego bezpieczeństwa etc. Traktujemy to jako coś co się należy, co jest i będzie zawsze. A to jest przywilej.

W momencie gdy stan okaże się niebezpieczny lub niestabilny, ci wszyscy ludzie, którzy odpowiadają za dostarczenie tych przywilejów, nie stawią się do pracy bo zajmą się chronieniem swoich bliskich – nie będzie miał kto naprawić sieci, skoro inżynier będzie szukał kawałka chleba dla dziecka, nie będzie miał kto zapewnić bezpieczeństwo skoro policjanci będą przy swoich rodzinach, nikt też nie pomoże medycznie – wszystko to pogłębi problem a punktem wyjścia był w sumie  kontrolowalny przez obywatela brak zapasów, brak przygotowań, które każdy, na miarę swoich zasobów, może zrobić!

Te przygotowania obejmują także umiejętności np. udzielenia sobie pierwszej pomocy. Jeżeli będziemy zmuszeni improwizować,  to znaczy że nie byliśmy przygotowani - warto pomyśleć o przeszkoleniu tego typu - może przydać się w naprawdę wielu sytuacjach.

W tym właśnie leży poważny i rzeczywisty problem, że przygotowania to nie tylko państwo, nie tylko obowiązki państwa i prawa obywateli  ale także obowiązki i odpowiedzialność obywateli wobec państwa i siebie.

Raz jeszcze, jeżeli obywatele będą przygotowani, będą wzajemnie sobie pomagać – problem nie będzie eskalował przez jakiś czas, a ten czas może być kluczowy do restartu, bo ludzie którzy nie będą musieli walczyć o przetrwanie będą mogli skupić się na pracy nad usunięciem problemu.

To brzmi fatalistycznie, ale tak naprawdę nie jest niczym strasznym - jest czymś, czym można zarządzać, co można kontrolować. Piszę o tym tak rozwlekle ii w sposób eksponujący najczarniejszą z czarnych wizję, tylko dlatego by choćby z grubsza pokazać, czego można się spodziewać, bo "spodziewanie się" umożliwi przygotowanie.

Kiedy te dwa lata temu pisałem o wirusie, niestety moje czarne scenariusze się sprawdziły – więc tym razem nie będę snuł takich, a zamiast tego poprzestanę na prostej radzie (nota bene, którą radziłem i wtedy):

Zadbajmy więc by nie był to freak out, kiedy wszystkim odbija szajba, panika powoduje pochopne, często chaotyczne a nawet błędne i przeciwskuteczne decyzje, które później na siłę są uzasadniane (bo albo decydenta zabiłby dysonans podecyzyjny, albo widmo odpowiedzialności).

Tak naprawdę istnieje inny scenariusz, w mojej ocenie bardziej prawdopodobny, pokazały nam go może czasem głupie, ale niezaprzeczalnie praktyczne, Stany Zjednoczone – w ich słowniku funkcjonuje pojęcie brown out’u.

Nie będę pisał szeroko, skupię się na przedmiotach, o teorii przygotowań można poczytać tutaj, albo tu i wyrobić sobie zdanie, oraz znaleźć wyjaśnienie dlaczego tak to jest ułożone (o tutaj). Układ od rzeczy najważniejszych (pamiętajmy, mówimy o przejściowej awarii a nie apokalipisie jak z powieści Black Out Marca Elsberga - nota bene przeczytanie nie było stratą czasu, fajna, polecam), więc skupiam się na rzeczach które mają sens w takim właśnie scenariuszu, w innym, z potencjałem ucieczki gdzieś na wieś, na działkę, czy gdzie bądź, te przygotowania mogłyby wyglądać nieco inaczej.

Podsumowując: szykujemy się na święty spokój, w czasie przedłużających się awarii elektryczności, w bloku na II piętrze gdzieś w środkowej Polsce, z otwarciem na ryzyko poważniejszego problemu.

I to powinno starczyć, nie tylko na black out ale i na wiele innych zdarzeń losowych.

A czy ten black out będzie?

Pomijając fantazje apokaliptyczne, na które pół serio sobie pozwoliłem, moim zdaniem nie i nie ma co panikować, brown out, może, ale też bym nie szalał - co do terminu, gdyby cokolwiek miało się dziać, podtrzymuję raczej luty-marzec, tak rok po napaści Rosji na Ukrainę (która niestety jest już całkowicie realna i przyklepana), choć tak prywatnie, to powiem Wam, że w brown/black out póki co nie wierzę. Nie panikujcie, trzymajcie się ciepło, tylko spokój.

Róbcie swoje, nie patrzcie na boki, zachowajcie krytyczną głowę i poczucie humoru :)

Szary